Układy odniesienia

PSWG '92

PSWG '92 został wprowadzony do stosowania w Polsce Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 2000 r. (DZ.U. nr 70 z dn. 24.08.2000 r. , poz. 821).

Rozporządzenie z dnia 8 sierpnia 2000 r. wprowadziło do stosowania nowy Państwowy System Współrzędnych Geodezyjnych oparty o Europejski System Odniesień Przestrzennych ETRF'89.

W oparciu o nowy system przestrzenny zdefiniowano nowe kartograficzne układy współrzędnych powstałe poprzez aplikacje odwzorowania Gaussa-Krugera elipsoidy GRS'80 (WGS'84).

Nowe układy otrzymały nazwy:

  • 1992 (układ jednostrefowy)
  • 2000 (układ czterostrefowy)

1. UKŁAD 1992

Układ "1992" - utworzony w oparciu o jednostrefowe dla obszaru Polski (w szerokim 12o pasie południkowym) odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoidy GRS-80 z południkiem osiowym (środkowym) Lo=19o i przy założeniu skali długości na tym południku (skali kurczenia) mo = 0,9993. Przyjęta skala aplikacyjna odwzorowania Gaussa-Krügera ma na celu kompromisowe rozłożenie liniowych zniekształceń odwzorowawczych, które wynoszą od -70 cm/km na południku środkowym do ok. +90 cm/km w skrajnych, wschodnich obszarach Polski. Współrzędne pełne w układzie 1992 oblicza się z formuł:

X1992 = mo · xGK - 5 300 000
Y1992 = mo · yGK + 500 000

   współrzędne Gaussa-Krügera:
      xGK - względem obrazu równika
      yGK - względem obrazu południka osiowego
   skala w południku osiowym mo = 0,9993

Układ "1992" jest przeznaczony dla map w skalach 1:10 000 i mniejszych. Jest stosowany również w obliczeniach państwowych osnów geodezyjnych. Podstawy teoretyczne układu zostały opracowane przez J. Balcerzaka, J. Panasiuka i B. Gdowskiego (Politechnika Warszawska).

Wizualny pogląd realizacji układu 1992 prezentuje poniższy rysunek:
Układ 1992

2. UKŁAD 2000

Układ "2000" jest złożony z czterech stref, z których każda powstała jako odwzorowanie Gaussa - Krügera elipsoidy GRS-80 w pasie południkowym 3o ze skalą kurczenia na południku osiowym każdej strefy mo = 0,999923. Dla kolejnych stref przyjęto następujące południki osiowe: 15o , 18o , 21o , 24o. Powstałe układy oznaczamy odpowiednio:

2000/15, 2000/18, 2000/21, 2000/24

Współrzędne pełne (cechowane) w układzie 2000 wyznacza się z zależności:

X2000 = mo·xGK
Y2000 = mo·yGK + 500 000 + c · 1 000 000

   xGK, yGK - współrzędne Gaussa-Krügera
   mo = 0,999923 - skala w południku osiowym
   c = Lo / 3 - cecha strefy wynosząca dla kolejnych stref odpowiednio: 5, 6, 7, 8
   Lo - długość geodezyjna południka osiowego strefy w stopniach

Przyjęta skala na południku środkowym każdej strefy oznacza, że zniekształcenia odwzorowawcze na tym południku wynoszą -7.7 cm/km. Na styku sąsiednich stref w obszarze Polski wynoszą one maksymalnie ok. + 7 cm/km. Układ 2000 jest przeznaczony dla map gospodarczych wielkoskalowych.

Podstawy teoretyczne układu 2000 zostały opracowane przez zespół Komitetu Geodezji PAN pod kierunkiem W. Barana.

Wizualny pogląd realizacji układu 2000 prezentuje poniższy rysunek:
Układ 2000